Uitgesproken door Annet IJff tijdens de gemeenteraadsavond op 26 april 2022.
De titel van het coalitieakkoord is – In beweging – Dat suggereert dat het sneller kan dan
het tot nu toe ging en er spreekt ambitie uit. De ondertitel zegt vervolgens – we trekken de
uitvoering van de gemaakte plannen op gang – hier wordt de ambitie alweer een beetje
getemperd en ik vrees dat dit meer realistisch is.
De 26 kernenagenda’s hebben een belangrijke plek in het coalitieakkoord. Het is een
mooi instrument maar als ik kijk naar de reacties op de kernenagenda’s tijdens
verschillende verkiezingsbijeenkomsten dan kreeg ik nogal eens de vraag, van wie zijn
die eigenlijk? In het coalitieakkoord wordt met geen woord gerept over de structuur
waarmee nu gewerkt wordt in de verschillende kernen. Naarmate de beslissingen die
daar genomen worden belangrijker worden zal ook het gesprek over de democratische
legitimiteit van de dorpsraden en de kernenagenda’s ter discussie komen. In het
coalitieakkoord staat – Gemeente en inwoners komen samen in beweging om de
leefbaarheid van onze gemeente te vergroten – dit is een mooie zin maar het wordt niet
duidelijk wie nu wanneer wat voor het zeggen heeft. Hoe zit het met het management
van de verwachtingen naar onze inwoners toe?
Er staan veel goede ambities in dit coalitieakkoord. Ik had soms het idee een uitwerking
van het PvdA verkiezingsprogramma te lezen.
– Meer sport en beweging
– Specifieke aanspreekpunten in de gemeente waar inwoners en ondernemers
terecht kunnen als ze vastlopen in gemeentelijke wet- en regelgeving, weg met de
paarse krokodillen zeggen we bij de PvdA
– Onderzoek naar de meerwaarde van een regionale ombudsman. Ik ben blij dat dit
punt terugkomt in het coalitieakkoord. Het was een van de speerpunten uit het
verkiezingsprogramma van de PvdA. Wat ons betreft hoeft dit niet onderzocht te
worden, maak werk van een ombudsman die er is voor zaken die spelen in onze
gemeente. Of dat iemand is die ook voor andere gemeenten deze functie vervult
maakt dan niet uit. Het is zeker geen fulltime baan voor West Betuwe en in zee
gaan met iemand die deze functie ook elders vervult lijkt verstandig, ook om
daarmee voldoende deskundigheid in huis te halen.
– Lef tonen bij woningbouw, we zijn flexibel en creatief. Het is mooi om in elke kern
te kijken naar mogelijkheden voor sociale woningbouw. Is in de begroting ook
rekening gehouden met de financiële kant van deze ambitie? Hier wordt nog geen
bedrag genoemd. En wat gaat het college doen om te zorgen dat bij
koopwoningen in de 26 kernen de huizen betaalbaar blijven zodat ook onze eigen
inwoners in aanmerking komen voor die nieuwe huizen?
– Mooie ambities voor dorpshuizen, verduurzaming van deze gebouwen zal zeker
helpen om de energiekosten te verminderen.
Ik lees mooie doelen met betrekking tot communicatie, we zullen met elkaar in de gaten
houden of het ook lukt om zaken dichtbij en op maat, kerngericht en in begrijpelijke taal
te communiceren.
Kerngericht werken krijgt in dit coalitieakkoord veel aandacht en wat opvalt ook veel geld,
1,5 miljoen voor de kernenagenda’s, 5 miljoen voor de kanteling naar kerngericht
begroten en beheerplannen. Dat zijn geen kleine bedragen. De vraag is dan altijd ten
koste van wat? Kunt u ons toezeggen dat dit niet ten koste gaat van het minimabeleid en
dat niet getornd wordt aan de 120% minimabeleid?
Een overdekte zwem accommodatie vindt ook de PvdA een goed idee, fijn dat dit wordt
opgepakt. Ik zou zeggen betrek ook vooral de jongeren bij de gesprekken over een nieuw
zwembad. Tijdens het jongerendebat bleek dat jongeren eigen ideeën hebben wat ze
graag zouden zien op het gebied van sport in onze gemeente.
Bij het sociaal domein lees ik veel mooie woorden en we zijn als PvdA ook zeker voor
investeren in preventie maar we zijn wel erg benieuwd welke keuzes deze coalitie gaat
maken als het om het geld gaat. Een zin als we sturen actief op besparingsdoelen maakt
mij argwanend, ten koste van wat gaan we besparen? Kan de best passende aanpassing
wel hetzelfde zijn als de meest voordelige voorziening? Krijgen onze inwoners de
voorzieningen die ze nodig hebben?
Waar ik dan wel weer erg blij van werd is het behouden van de bibliotheek voorzieningen
en -programma’s, fijn dat hier aandacht voor is. En datzelfde geldt voor het programma
Jongeren Op Gezond Gewicht.
Extra 50.000 voor kunst en cultuur en 35.000 voor monumenten structureel is een goede
zaak. Meer muziek in de klas, klompenpaden en ommetjes allemaal voorbeelden die
naadloos aansluiten bij het verkiezingsprogramma van de PvdA.
Aandacht voor het oplossen van de fietsknelpunten worden we blij van evenals de steun
voor buurtbus en andere bus voorzieningen.
Maar waar het moeilijk wordt zoals bij de verkeersontsluiting van hondsgemet Noord, is
het coalitieakkoord opeens veel minder concreet en moeten we het doen met de
opmerking – we gaan aan tafel met provincie en/of rijk. En jammer dat er geen plannen
lijken te zijn om werk te maken van verlichting op de fietspaden in het buitengebied die
aangaat als erfietsers aankomen maar uitgaat als er niemand is. Onze jongeren hebben nadrukkelijk
gevraagd om veilige fietspaden.
Nieuw in dit coalitieakkoord is een portefeuillehouder platteland als antwoord op de
thema’s die een beslag op de vrije ruimte gaan doen. Het coalitieakkoord maakt op deze
thema’s geen duidelijke keuze. Landbouwbedrijven dienen de ruimte te krijgen, extra
woningbouw zal zeker ruimte nodig hebben, vergroten van de infrastructuur. En dan
daartegenover de zin het is van belang onze doelen op het gebied van duurzaamheid,
dierenwelzijn, energiebesparing, milieu en landschap niet uit het oog te verliezen. Dit
klinkt dan toch alsof die laatste doelen van een minder belang zijn dan de eerste. Het zal
u niet verbazen dat ik me de komende jaren hard zal blijven maken om de afspraken die
er liggen op het terrein van duurzaamheid, energie, klimaatadaptatie in de gaten te
houden. Zo valt nu al op dat dit coalitieakkoord wel de doelstelling noemt om in 2050
eneregieneutraal te zijn maar niet de doelstelling 55% CO2 reductie in 2030. We hebben
een mooie routekaart die nu al aangeeft dat die doelstelling voor 2030 niet vanzelf goed
komt. Kunt u bevestigen dat ook de doelstellingen voor 2030 gehaald gaan worden?
Het valt me op dat dit coalitieakkoord weinig oog lijkt hebben voor onze inwoners die te
maken hebben met energie armoede. Wat moet ik me voorstellen bij – we streven naar
een eerlijke verdeling van de financiële lasten van de energietransitie. Hoe gaat deze
coalitie deze mensen helpen? De inzet van een subsidioloog of fondsenwerver is een
goede keuze, we zullen zeker ook voor de energiearmoede, de energietransitie en
klimaatadaptatie extra geld nodig hebben.
Alles bij elkaar zie ik een coalitieakkoord met veel mooie thema’s en beloften maar ook
veel wat nog uitgewerkt moet worden. Er worden wel een paar posten genoemd waar
geld bij gaat maar er is niet aangegeven waar dat geld vandaan moet komen. Ik kijk uit
naar de perspectievennota en de begroting waar deze plannen uitgewerkt zijn en waar
we echt gaan zien welke keuzes deze coalitie maakt. Voor nu succes gewenst voor deze
nieuwe coalitie en dit nieuwe coalitie akkoord.
